پاستا یکی از غذاهای خوشمزه و دلپذیر است که در همه جای دنیا طرفداران خاص خود را دارد. در حال حاضر، بیش از ۳۵۰ شکل مختلف ماکارونی و نزدیک به چهار برابر تعداد آنها، نام پاستا وجود دارد. ریشه‌شناسی نام‌های شکل ماکارونی تاریخچه جالبی دارد، تاریخی که اغلب مورد بحث قرار نمی‌گیرد.

کلمه پاستا از کلمه ایتالیایی خمیری که شکل پاستا از آن درست می‌شود، گرفته شده است. نام‌های پاستا معمولاً به فرآیند ایجاد یا اشیایی که شبیه آنها هستند بازمی‌گردد. شکل پاستاها نیز نتیجه هوس و سلیقه سرآشپز نیست. هر پاستا با هدف خاصی طراحی شده است. به‌عنوان‌مثال، برخی برای سوپ طراحی شده‌اند، برخی دیگر برای سس‌های گوشتی، و برخی برای سس‌های ظریف‌تری در نظر گرفته شده‌اند.

در این مقاله از مانا به داستان نام‌گذاری هر پاستا و تاریخچه آنها می‌پردازیم.

اسپاگتی؛ محبوب‌ترین نمونه از انواع پاستا

اسپاگتی تقریباً محبوب‌ترین نوع پاستا در ایران است که به شکل رشته‌های بلند و باریک تولید می‌شود. واژه اسپاگتی از کلمه ایتالیایی spago مشتق شده است که به معنای ریسمان است و شبیه شکل بلند و نازک آن است. نام اسپاگتی در منوی اکثر رستوران‌های دنیا وجود دارد و معروف‌ترین آنها اسپاگتی بولونز است که در آن پاستا با گوشت و سس مارینارا طبخ می‌شود. پاستای اسپاگتی نه‌تنها برای غذاهای گوشتی بلکه برای غذاهایی با محوریت سبزی‌ها هم مناسب است.

ماکارونی، از کلمه ایتالیایی maccheroni مشتق شده است. ماکارونی به پاستاهایی شبیه به لوله بلند یا کوتاه با ضخامت‌های متفاوت گفته می‌شود.

پنه؛ پاستای معروف لوله‌ای

علت نام‌گذاری پنه، شکل ظاهری این پاستا است. پاستای پنه ظاهری کوچک و باریک دارد که به شکل ساختاری گرد و لوله‌ای است و در دو طرفش برش‌های موربی وجود دارد. نام پنه ریشه در کلمه ایتالیایی برای قلم دارد که اشاره‌ای است به انتهای زاویه‌دار لوله که شبیه نوک یک قلم است.

ساختار این پاستا مناسب استفاده در غذاهایی است که سس غلیظ و خامه‌ای دارد؛ زیرا سس در درون پاستا نفوذ پیدا می‌کند و طعم لذیذی خواهد داشت.

لازانیا؛ ورقه‌هایی از جنس پاستا

لازانیا ورقه‌های نازک و مستطیلی هستند که می‌تواند در غذاهای مختلف ساده و خوش‌طعم به کار رود. اصطلاح لازانیا از یک غذای ایتالیایی ساخته شده از لایه‌های روی‌هم چیده از ترکیب مواد پرکننده و سس اشاره دارد. البته گفته شده نام لازانیا از یک کلمه لاتین برای قابلمه پخت ‌و پز، یعنی لازانوم گرفته شده است. اگرچه برخی ریشه‌شناسی آن را به نان تخت یونانی به نام laganon که حداقل از زمان آگوستوس سزار در ایتالیا پخته می‌شده، ردیابی می‌کنند.

 این پاستا، قدیمی‌ترین نوع پاستا به شمار می‌رود. شما می‌توانید این پاستا را با ترکیب هر ماده غذایی که دوست دارید تهیه کنید و در میان لازانیا قرار دهید سپس آن را به خوبی بپزید و میل کنید.

پاستا راویولی؛ یکی از انواع پاستا ایتالیایی مربعی

راویولی پاستایی به شکل مربع‌اند که می‌توان بین آنها را با بعضی غذاهای دریایی، گوشت و سبزی‌ها پر کرد. اصطلاح راویولی از واژه ایتالیایی rivvolgere به معنای پیچیدن که اشاره به فرایند پیچیدن خمیر قبل از برش به شکل مربع گرفته شده است.

پاستا فارفال؛ پاستای پروانه‌ای

فارفال یا فارفاله نوعی پاستا است که معمولاً به نام ماکارونی پروانه‌ای، پاستا روبانی یا پاستا پروانه‌ای نیز شناخته می‌شود. این نام از کلمه ایتالیایی farfalle  یعنی پروانه گرفته شده است. در منطقه ایتالیایی امیلیا رومانیا، فارفاله کلمه‌ای محلی برای پروانه است. قدمت فارفاله به قرن شانزدهم در مناطقی در شمال ایتالیا برمی‌گردد.

پاستای فارفال یا پروانه‌ای یک ماکارونی با ظاهری کوچک است که می‌توان با پنیر و سس گوجه‌فرنگی غلیظ، سس قارچ و خامه یا سس آلفردو سرو شود.  این نوع پاستا در سوپ و سالاد هم استفاده می‌شود.

فوسیلی؛ پاستای ایتالیایی مارپیچ

پاستا مته‌ای به شکل مارپیچ در بازار وجود دارد که می‌توان آن را در ترکیب با گوشت و سبزی‌ها سرو کرد. پاستا مته‌ای را گاهی اسپاگتی پیچ‌خورده یا فوسیلینی نیز می‌نامند.

موی فرشته؛ پاستا ایتالیایی لانه‌ای

پاستا موی فرشته نوعی پاستا رشته‌ای گرد و نازک شبیه اسپاگتی است که به علت ظرافتش با سس‌های چانگی یا سنگین قابل سرو نیست. موی فرشته با چرخاندن خمیر ماکارونی بر پایه تخم‌مرغ روی یک ورقه نازک و سپس برش‌دادن آن به رشته‌های نازک‌تر درست می‌شود.

این ماکارونی که قدمت آن به رنسانس برمی‌گردد، بسیار نازک است، بنابراین بسیار سریع پخته می‌شود. موی فرشته شبیه لانه یا توپ خشک می‌شود و به دلیل ظرافت و ظاهرشان چنین نامی گرفته‌اند.

کاواتلی؛ پاستایی صدفی

کاواتلی پاستایی صدفی است که ظاهری کشیده دارد و با گوشت و سبزی‌ها طبخ می‌شود. این پاستا جذاب در مولیز متولد شده است و در سراسر جنوب ایتالیا طرفدران زیادی دارد. هر یک از پاستاهای کاواتلی یک مرکز توخالی مشخص دارد. در واقع، نام «کاواتلی» از فعل ایتالیایی cavare به معنای «توخالی کردن» گرفته شده است. ایتالیایی‌ها در شکل سنتی زمان زیادی را صرف ایجاد این حفره‌های خالی با دست کرده‌اند.

سدانو؛ پاستایی به معنی کرفس

سدانو نوعی پاستا رشته‌ای به شکل نی تو خالی است که با هر سسی دلپذیر می‌شود. برای طبخ پاستاهای تابه‌ای نیز عالی است.

نام دیگر این پاستا، بوکاتینی است. بوکاتینی از کلمه ایتالیایی buco می‌آید؛ به معنی سوراخ، درحالی‌که bucato به معنای سوراخ شده است. مرکز توخالی موجود در پاستا بوکاتینی به آن اجازه می‌دهد تا کاملاً با سس پر شود و خوش‌طعم شود.

جمع‌بندی

پاستا یک غذای جهانی است که از ترکیب غلات و آب به دست می‌آید. امروزه پاستا در شکل‌های مختلف و با انواع سس‌های خوش‌طعم طبخ می‌شود. اغلب افراد پاستا را با نام ایتالیا به یاد می‌آورند. قصه و تاریخچهٔ نام‌گذاری پاستا نیز مانند طعم این غذا دلچسب است. پاستا یک غذای مشهور در جهان است و به شکل‌های مختلف آماده می‌شود.

اولین پاستا در کجای جهان پخته شد؟

اگرچه بسیاری بر این باورند ایتالیا مهد پاستا است اما گفته می‌شود مارکوپولو، تاجر و جهانگرد ونیزی در سفر به چین با نودل آشنا شده و دستور‌پخت آن را به ایتالیا برد. یک تئوری نیز پاستا را به امپراطوری روم باستان نسبت می‌دهد.

چند مدل پاستا وجود دارد؟

جالب است بدانید تاکنون بیش از ۶۰۰ مدل مختلف پاستا تهیه شده است و همچنین برای هر سس نیز یک مدل پاستا استفاده می‌شود.